navigation-arrow
Image 164@2x
Neem contact op arrow-white

Wat is burn-out?

“Burn-out betekent uitputting als gevolg van een (langdurig) gebrek aan evenwicht tussen wat je investeert en wat je ervoor terugkrijgt. Die uitputting heeft een effect op de beheersing van de emoties en de cognitieve vermogens, wat ook veranderingen veroorzaakt in het gedrag en de attitudes en leidt tot een gevoel van professionele onbekwaamheid.” (Definitie van de Hoge Gezondheidsraad)

Wat is stress op het werk? Stress op het werk als collectieve problematiek wordt gedefinieerd als “door een groep van werknemers als negatief ervaren toestand die gepaard gaat met klachten of disfunctioneren in lichamelijk, psychisch en/of sociaal opzicht en die het gevolg is van het feit dat werknemers niet in staat zijn om aan de eisen en verwachtingen die hen vanuit de werksituatie gesteld worden te voldoen”.

Niet alle soorten stress zijn schadelijk. Wanneer de stresssituatie tijdelijk en aan een specifiek doel gebonden is, kan stress de werknemers ertoe aanzetten om zichzelf te overtreffen. Anderzijds is gebleken dat een langdurige blootstelling aan stress een heleboel negatieve gevolgen voor het lichaam heeft. Het meest genoemde is de burn-out, maar er zijn nog andere gevolgen, zoals slaapproblemen, hart- en vaatziekten, concentratieproblemen, …

Symptomen burn-out

Aangezien burn-out een progressief syndroom is, verschijnen de symptomen geleidelijk aan en verhevigen gradueel. De meest voorkomende symptomen zijn:

  • Lichamelijke uitputting
    • Verlies van energie voor werk, slaapstoornissen, chronische vermoeidheid, gewichtsveranderingen;
    • Rugpijn, hoofdpijn, verminderde weerstand tegen ziekte, enz.;
    • Verstoorde stoelgang, buikpijn, beklemmend gevoel op de borst.
  • Emotionele uitputting
    • Verlies van motivatie, verveling, frustratie, enz.;
    • Verminderd gevoel van eigenwaarde, zelfspot, ontmoediging, enz.;
    • Angst, vatbaarheid, prikkelbaarheid, ongeduld, woedeaanvallen of tranen, enz.
  • Intellectuele uitputting
    • Concentratie- en geheugenproblemen;
    • Verlies van gevoel voor prioriteiten;
    • Desorganisatie van het werk;
    • Verminderde prestaties en efficiëntie.
  • Gedragsproblemen
    • Administratieve houding;
    • Cynische afstand, ironie, agressiviteit;
    • Verlies van empathie;
    • Sociaal isolement;
    • Middelenmisbruik.

Technieken om jezelf te beschermen tegen burn-out

1
Leven is meer dan werken

De personen die het vaakst getroffen worden, zijn personen die zeer betrokken en actief zijn in hun werk. Ook andere interessegebieden hebben is daarom positief. Herinner jezelf er regelmatig aan dat er naast werken ook andere belangrijke prioriteiten zijn in het leven: familie, vrije tijd, vrienden, hobby, sport, je gezondheid …

2
Een uurrooster opstellen
  • Ken de nodige tijd toe aan slaap, werk, hobby, familie en verplichtingen zoals huishoudelijke taken etc..
  • Laat ruimte voor spontaniteit en flexibiliteit.
  • Voorzie rustperiodes: pauzes en een middagpauze, maar ook uitgaan, sport en ontspanning na het werk.
  • Probeer de uren die je aan je werk besteedt te beperken tot de voorziene uren in je uurrooster.
3
Het werk inplannen
  • Bepaal welke taken prioriteit moeten krijgen.
  • Neem de tijd om doelstellingen te definiëren en de verschillende mogelijke middelen te evalueren alvorens met het werk te beginnen.
  • Pak de moeilijke taken stapsgewijs aan.
  • Werk taak per taak: je kunt je beter goed concentreren op één taak, dan half op verschillende tegelijkertijd.
4
Vermijd perfectionisme

Probeer niet de hele tijd perfect te zijn. Dat lukt niemand. Naargelang de omstandigheden kunnen we meer of minder efficiënt zijn. Iedereen maakt wel eens fouten, en iedereen kan er ook van leren.

5
Leer "nee" te zeggen en te delegeren
  • Je kunt niet voor iedereen goed doen.
  • Durf taken af te wijzen.
  • Het is niet nodig steeds andermans werk te doen of andermans problemen op te lossen.
  • Laat het idee varen dat enkel jij een bepaalde opdracht van A tot Z kan verwezenlijken.
  • Aarzel niet de hulp te vragen van anderen, zowel in als buiten de onderneming.
6
Houd je werk, in de mate van het mogelijke, afwisselend
  • Wissel bepaalde taken af met een collega.
  • Deel tips en ervaringen met collega’s.
  • Probeer nieuwe dingen uit.
7
Wees waakzaam voor de signalen van burn-out

Wees aandachtig voor gevoelsmatige en lichamelijke signalen zodat je op tijd kunt reageren.

Wat kun je als werkgever doen om burn-out te voorkomen?

Er zijn een aantal gekende stressfactoren die tot een burn-out kunnen leiden: werkbelasting, de mate van autonomie, de sociale steun en de appreciatie die werknemers krijgen voor hun werk. In de wetenschappelijke literatuur vind je meerdere manieren om de preventie van burn-out binnen een organisatie aan te pakken.

1
Pak de werklast aan

De meest efficiënte maatregelen hebben betrekking op een verzachting van de eisen die gesteld worden aan de werknemer: de doelstellingen tot een realistischer niveau brengen, de globale werkdruk verlagen, werkprocedures herorganiseren, het administratief werk verminderen, het werk meer gelijk verdelen, … Dit alles overleg je uiteraard best met alle betrokken collega’s.

2
Toon appreciatie

Erkenning is de belangrijkste bron van voldoening op het werk. Een gebrek aan erkenning kan gemakkelijk een werksituatie scheppen die stress voortbrengt. Er bestaan tal van manieren om je waardering te tonen voor de inzet of de kwaliteit van het werk van medewerkers: met een promotie, maar ook heel eenvoudig met kleine attenties, zoals een mondeling of schriftelijk bedankje, een onderschrijving op LinkedIn, een beroep op de expertise van de werknemer om de organisatie vooruit te helpen, etc.

3
Open communicatie en participatie

Ook belangrijk om het gevoel van onmacht tegen te gaan is je medewerkers laten participeren in bepaalde beslissingsprocedures. Dat werkt alleen maar als de communicatie tussen de hiërarchische lijn en de medewerkers goed zit in beide richtingen. Hanteer een opendeurenbeleid: wees als manager beschikbaar om te luisteren naar je werknemers en geef hen ook het gevoel dat ze bij je terecht kunnen.

4
Bied je management goede opleiding

Een autoritair management schept vaak een stresssituatie voor de werknemers die ermee te maken krijgen: het is een eenrichtingsmanagement, zonder participatie, dat de medewerkers het gevoel geeft dat bij de besluitvorming nooit rekening wordt gehouden met hun mening of hun werkrealiteit. Omgekeerd kan een laks management evengoed een negatieve weerslag hebben op de fysieke en mentale gezondheid van de werknemers. In dat geval ontvlucht de manager zijn verantwoordelijkheden, ontwijkt hij beslissingen en schittert hij meestal door zijn afwezigheid. Lees meer over toxisch gedrag op het werk.

Het komt erop aan een middenweg tussen die twee uitersten te vinden: een goede combinatie van het nastreven van de doelstellingen van de organisatie, autonomie, intellectuele en professionele ontplooiing van de werknemers, etc. Dat is een grote uitdaging die meestal een specifieke managementopleiding vereist. Veel werknemers worden immers op grond van hun technische competentie, hun ervaring en expertise naar managementfuncties gepromoveerd, maar beschikken niet over de tools die ze nodig hebben om een team optimaal te leiden.

5
Goede begeleiding bij re-integratie

Wat te doen bij burn-out? Ook wanneer iemand uitvalt, blijft het ontzettend belangrijk om een goed contact te behouden. Cohezio kan je ondersteunen bij het volledige re-integratietraject.

Ondersteuning van Cohezio

Is er een groot personeelsverloop binnen je organisatie? Zijn er veel mensen langdurig afwezig? Onze preventieadviseurs – psychosociale aspecten kunnen je de nodige ondersteuning bieden. De eerste stap in het opstellen van een preventiebeleid is het uitvoeren van een psychosociale risicoanalyse. Ze kan de vorm aannemen van:

  • een kwantitatieve analyse door middel van een vragenlijst die naar alle personeelsleden van de organisatie wordt verstuurd;
  • een kwalitatieve analyse op basis van ontmoetingen met de werknemers, in individuele gesprekken of werkgroepen.

Ongeacht de gekozen methode peilt de psychosociale risicoanalyse naar de werksituatie van de werknemers en vooral naar de psychosociale risico’s waarmee ze worden geconfronteerd. Daarna kan de werkgever op basis van de verkregen resultaten en het advies van de preventieadviseur maatregelen nemen om het welzijn van de werknemers globaal te verbeteren.

Cohezio biedt ook ondersteuning bij re-integratie van medewerkers na langdurige afwezigheid.

Neem contact met ons op

Aarzel niet om vrijblijvend contact op te nemen met een preventieadviseur psychosociale aspecten van Cohezio voor advies of voor het maken van een afspraak. Dat kan via e-mail naar fos@cohezio.be of telefonisch via +32 (0)2 533 74 44 (maandag tot vrijdag van 8u tot 17u).

E-mail arrow-white