Pesten op het werk
Pestgedrag op het werk: bijna één werknemer op tien geeft aan er al mee te maken te hebben gehad. Pesten op het werk kun je vergelijken met een sluipend gif, en de gevolgen ervan kunnen verschrikkelijk zijn voor de mentale en de lichamelijke gezondheid. Gelukkig is er goed nieuws: met de juiste aanpak kun je wel degelijk leren omgaan met dit soort gedrag en het te vermijden in de toekomst.
Kenmerkend bij pesten, is dat de waardigheid en integriteit van het slachtoffer wordt aangetast door vijandig, beledigend, kwetsend of vernederend gedrag. Pesten heeft zowel fysiek als psychisch grote gevolgen voor het slachtoffer, maar kan ook de werksfeer in de organisatie tot een dieptepunt laten zakken.
Ook toxisch leiderschap is een vorm van pesten en dit kan een enorme impact op een organisatie hebben. De preventieadviseurs van Cohezio en de trainers van ons coaching- en opleidingscentrum băo academy geven je de handvaten om te werken aan een gezonde bedrijfscultuur.
Ongewenst seksueel gedrag
Een andere ernstige vorm van ongewenst gedrag op het werk, is ongewenst seksueel gedrag. Ongewenst seksueel gedrag op het werk is het geheel van ongewenst verbaal, non-verbaal of lichamelijk gedrag met een seksuele connotatie dat, vrijwillig of niet, het psychologisch evenwicht of de werkomgeving aantasten, in het bijzonder wanneer een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende of kwetsende omgeving wordt gecreëerd.
Verbaal kunnen bepaalde seksueel getinte opmerkingen heel beledigend, bedreigend of vernederend overkomen. Vaak ontstaat dergelijk verbaal ongewenst seksueel gedrag met het maken van dubbelzinnige opmerkingen en kan uitlopen tot het maken van bepaalde seksuele insinuaties of het doen van onwenselijke voorstellen. Non-verbaal uit ongewenst seksueel gedrag zich onder andere in gebaren, aanrakingen, maar ook digitaal zoals in e-mails. Het spreekt voor zich, dat dit soort gedrag aangepakt moet worden.
Agressie
Geweld op het werk is elke situatie waar een persoon wordt bedreigd of te maken krijgt met fysieke of psychische agressie tijdens de uitvoering van zijn of haar werk. Wat zijn je wettelijke verplichtingen als werkgever en hoe kan Cohezio je hierin ondersteunen?
Discriminatie
Ook op het werk kun je geconfronteerd worden met discriminatie. De recente wijzigingen aan de welzijnswet scherpt de beschermingsregels van slachtoffers en getuigen aan, waardoor de drempel om discriminatie te melden verlaagt.
Bij wie kun je terecht?
Iemand die geconfronteerd wordt met ongewenst gedrag, of het nu gaat om pesten of om ongewenst seksueel gedrag, kan terecht bij
- een leidinggevende of werkgever,
- een preventieadviseur psychosociale aspecten,
- een vertrouwenspersoon. De vertrouwenspersoon kan hen in alle vertrouwelijkheid individueel begeleiden, zodat ze leren aangeven dat er grenzen overschreden werden en dat deze grenzen gerespecteerd moeten worden. Naast het bieden van een luisterend oor, kunnen ze hen ook informeren en adviseren over de verschillende interventiemogelijkheden (bemiddeling, interventie bij de hiërarchische lijn, …).
- het comité voor preventie en bescherming op het werk of een afgevaardigde van de vakbond.
Wat kun je als organisatie doen?
Het is van uiterst groot belang om rekening te houden met de collectieve en organisatorische dimensie van de kwestie. Er zijn meerdere dimensies die mee kunnen spelen in het ontstaan van een probleemsituatie, bijvoorbeeld wanneer er banen op het stel staan of wanneer er vanuit het management het foute voorbeeld wordt gegeven.
Informeren
Als aanvulling op de wettelijk verplichte geschreven communicatie (definitie van pesterij en ongewenst gedrag, oorzaken, gevolgen, wettelijke verplichtingen, etc.), raden we ook aan sensibiliseringssessies te houden, waar medewerkers van gedachten kunnen wisselen.
Duidelijkheid omtrent de functies en de organisatie van het werk
Stel de functieomschrijvingen zo duidelijk en gedetailleerd mogelijk op zodat ze geen tegenstrijdige doelstellingen bevatten. De taken moeten zeer duidelijk beschreven worden, zodat ook duidelijk is wat niét tot het takenpakket hoort. Ook moet omschreven zijn welke personen betrokken zijn bij de uit te voeren taken en waarom.
Hoe duidelijker de procedures zijn (rond het werk op zich, de aanwerving, promoties, mobiliteit,…), hoe kleiner de kans dat werknemers zich onheus behandeld gaan voelen, hetgeen vaak aan de oorsprong ligt van het gevoel gepest te worden.
Communiceer op een heldere wijze dat in je bedrijf elk gebrek aan respect, elke onbeleefdheid, elke rechtstreekse of onrechtstreekse aantasting van de reputatie van een ander, elke belediging ondubbelzinnig afkeurt en dat dit nooit geduld zal worden als de normale manier om met elkaar om te gaan.
Dit veronderstelt eerst en vooral dat je op voorhand vastlegt wat je precies verstaat onder respectvol gedrag, maar ook dat het management snel en systematisch optreedt wanneer er zich een gebrek aan respect voordoet.
Opleiding van medewerkers en management
Opleidingen rond communicatie kunnen bijdragen tot het verbeteren van de arbeidsrelaties. Bepaalde aanleerbare vaardigheden kunnen hier van nut zijn: assertiviteitsontwikkeling, de capaciteit om feedback te geven, geweldloze communicatie, conflictbeheer,…
Een goed opgeleid management is bijzonder belangrijk. Zij spelen namelijk een centrale rol bij het beheren van conflicten en eventuele spanningen. Een inadequate reactie op een conflict door de hiërarchische lijn is de belangrijkste reden waarom het soms kan ontaarden in pestgedrag. Het is dus uiterst belangrijk om managers voldoende op te leiden opdat ze hun delicate rol als bemiddelaar en soms als “scheidsrechter” naar behoren kunnen vervullen. Al even belangrijk is dat het topmanagement het goede voorbeeld geeft.
Zet in op ondersteunend leiderschap
Wat medewerkers nodig hebben om productief en gelukkig te zijn op het werk kun je vatten in ondersteunend leiderschap met aandacht voor de ABC-noden:
- Autonomie: de tegenhanger is onduidelijke instructies over de doelstellingen gecombineerd met micromanagement voor details.
Toxische bazen zitten heel erg op je vel maar hebben geen visie, beslissen niet en zijn afwezig op cruciale momenten. - Verbondenheid: gelijke behandeling zonder concurrentie of voortrekken
- Competentie: vertrouwen krijgen in je competenties
Het groepsgevoel versterken
Om een voor pestgedrag zo onvruchtbaar mogelijke omgeving te creëren, is het opbouwen – of heropbouwen – van de collectieve dimensie onontbeerlijk. Dit houdt in dat de organisatie de wederzijdse sociale ondersteuning onder collega’s, de teamspirit en de gezamenlijke streefdoelen moet aanmoedigen.
Je moet vrijuit kunnen spreken, maar dit moet ook steeds op een respectvolle manier gebeuren. De medewerkers moeten hun mening kunnen geven over bepaalde beslissingen, vooral wanneer het gaat om kwesties die de kwalitatieve aspecten van het werk aangaan. Dit zal de cohesie onder je werknemers vergroten. Het doel ligt dus eerder in het herstellen van het weefsel waarin de solidariteit en het vertrouwen tussen de collega’s is ingebed, dan in het aanmoedigen van concurrentie tussen individuen.
Ondersteuning door Cohezio
De preventieadviseurs van Cohezio en de trainers van ons coaching- en opleidingscentrum băo academy geven je de handvaten om te werken aan een gezonde bedrijfscultuur. Voor een begeleiding op maat rond deze problematiek, kan je rechtstreeks een beroep doen op ons.
Contact
Aarzel niet om vrijblijvend contact op te nemen met een preventieadviseur psychosociale aspecten van Cohezio voor advies of voor het maken van een afspraak. Dat kan via e-mail naar fos@cohezio.be of telefonisch via +32 (0)2 533 74 44 (maandag tot vrijdag van 8u tot 17u).
Versoepelde regels voor gemeenschappelijke interne diensten
De wetgeving omtrent het oprichten van een gemeenschappelijke interne dienst voor preventie en bescherming op het werk (IDPBW) door verschillende werkgevers werd in mei 2024 gewijzigd door een nieuw Koninklijk Besluit.
Bedoeling is om de oprichting van een dergelijke gemeenschappelijke IDPBW te vereenvoudigen. Nieuw is dat er een onderscheid wordt aangebracht tussen kleine en grote gemeenschappelijke interne diensten. Voornamelijk voor de kleine gemeenschappelijke interne diensten wordt de oprichting eenvoudiger.
Blootstelling aan PFAS beperken
PFAS (per- of polyfluoralkylaten) zijn gedeeltelijk of volledig gefluoreerde organische verbindingen die niet gemakkelijk afbreken. Dit houdt in dat deze stoffen zeer lang in onze leefomgeving blijven: vandaar ook de benaming “forever chemicals”. Er is de laatste tijd veel te doen rond de mogelijke gezondheidseffecten van teveel blootstelling, maar wat zijn de echte risico’s? En hoe kun je de blootstelling aan PFAS op het werk beperken?
Onderhoudsproducten - De alternatieven
Veel chemische stoffen die worden gebruikt bij het dagelijkse onderhoud, zijn niet zonder gevaar. Zowel voor professionals en particulieren, die worden blootgesteld aan irriterende of giftige stoffen en allergenen, als voor het milieu. Het is niet alleen hip, maar ook belangrijk ons af te vragen wat de impact is van de producten die we gebruiken. Dus is het van het grootste belang op zoek te gaan naar onderhoudsmethodes met meer respect voor mens en milieu.
Het inademen van sterke concentraties van verontreinigende agentia leidt tot onmiddellijke symptomen, zoals irritatie van ogen, neus en keel, maar ook misselijkheid, hoesten en ademhalingsmoeilijkheden, tot zelfs astma.
Het frequent inademen van kleine hoeveelheden verontreinigende stoffen kan echter ook een geleidelijker effect hebben op de gezondheid. Het ademhalingsvermogen kan worden aangetast, bestaande cardiovasculaire aandoeningen kunnen verergeren en het kan ook een rol spelen in het ontstaan van bepaalde kankers.