Terug 
16 september 2024
Veilig fietsen naar het werk
Tijdens de Week van de Mobiliteit wordt extra nagedacht over een duurzame manier om zich te verplaatsen. We kennen de verschillende alternatieven voor Koning Auto, zoals bijvoorbeeld de fiets. Maar dit vraagt ook om extra aandacht en preventie, vooral voor werknemers die dagelijks met de fiets naar het werk pendelen.
De laatste jaren is het aantal woon-werk-arbeidsongevallen met de fiets aanzienlijk gestegen, en de ernst van deze ongevallen neemt eveneens toe. Het gevolg van de opkomst van de elektrische fiets en vooral van de speed pedelec zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Ze bieden een snelle en milieuvriendelijke manier om naar het werk te reizen, maar ze brengen ook grotere risico’s met zich mee.
De hogere snelheid (max. 45 km/u, red.) verhoogt de kans op ongevallen aanzienlijk, en de gevolgen zijn vaak ernstiger. In de afgelopen vijf jaar is het aantal woon-werk-arbeidsongevallen met speed pedelecs met 50% toegenomen, terwijl de ernst van deze ongevallen zelfs met 100% is gestegen.
Regis Schoonvliet
Vice-Directeur Risicobeheer bij Cohezio
Het belang van een specifiek preventiebeleid
Voor veel bedrijven zijn de kosten van woon-werk-arbeidsongevallen hoger dan die van ongevallen op de werkplek zelf. Daarom is het cruciaal dat preventieadviseurs een specifiek beleid ontwikkelen dat zich richt op het verminderen van deze risico’s. Belangrijk daarbij is bewustwording, maar ook concrete maatregelen zoals: opleidingen voor veilig fietsen, het promoten van het gebruik van beschermende uitrusting zoals helmen en reflecterende kleding, en het opstellen van richtlijnen voor veilig gedrag op de weg.
Met de fiets naar het werk pendelen houdt sowieso extra risico’s in. Daarom is het belangrijk om enkele zaken in je achterhoofd te houden:
Zorg voor een goed onderhouden fiets
Een goed functionerende fiets is de eerste stap naar veiligheid. Controleer regelmatig je remmen, banden en verlichting. Zorg ervoor dat je banden goed zijn opgepompt en niet versleten zijn, zodat je voldoende grip op de weg hebt. Verlichting is essentieel, vooral in de donkere maanden. Investeer in kwaliteitsverlichting en zorg dat deze altijd goed zichtbaar is, zelfs overdag.
Rij defensief en anticipeer op anderen
Fietsen in het verkeer betekent dat je altijd alert moet zijn op andere weggebruikers. Kijk goed vooruit en probeer te anticiperen op wat anderen zullen doen. Houd altijd voldoende afstand tot andere fietsers en voertuigen. Vergeet niet om je arm uit te steken wanneer je van richting verandert, tenzij dit je evenwicht in gevaar brengt, bijvoorbeeld bij tramsporen of slecht wegdek.
Bescherm jezelf
Het dragen van een fietshelm kan ernstig hoofdletsel voorkomen bij een val. Zorg dat je helm goed past en voldoet aan de veiligheidsnormen. Daarnaast is het dragen van reflecterende kleding of accessoires zoals een fluovestje sterk aan te raden. Hiermee zorg je ervoor dat je goed zichtbaar bent voor andere weggebruikers, vooral bij slecht weer of in het donker.
Wees je bewust van je omgeving
Weersomstandigheden, de staat van de weg en het gedrag van andere weggebruikers kunnen je veiligheid beïnvloeden. Rijd altijd met volledige aandacht en vermijd afleidingen zoals het gebruik van je telefoon tijdens het fietsen of het luisteren naar muziek.
Speciale aandacht voor elektrische fietsen
Als je een elektrische fiets gebruikt, wees je dan bewust van het hogere gewicht en de hogere snelheid. Dit vraagt om extra voorzichtigheid, vooral bij het nemen van bochten en het manoeuvreren in druk verkeer. Vermijd snelle acceleratie in drukke stadsstraten en zorg dat je altijd met aandacht rijdt.
Veilig fietsen begint met een goede voorbereiding en een defensieve rijstijl. Door je fiets goed te onderhouden, alert te blijven op de weg en je te beschermen met de juiste uitrusting, kun je veel risico’s vermijden. Fietsen naar het werk kan een ontspannende en gezonde manier zijn om je dag te beginnen, mits je de nodige veiligheidsmaatregelen in acht neemt. Gebruik deze Week van de Mobiliteit dus vooral als een opportuniteit om eens met de fiets naar het werk te gaan.
Aanbevolen bronnen voor meer informatie
Preventieadviseurs en bedrijven die hun beleid willen versterken, kunnen terecht op enkele nuttige websites voor meer achtergrondinformatie en richtlijnen:
- Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV): biedt uitgebreide informatie en opleidingen rond verkeersveiligheid.
- Vias Institute: gespecialiseerd in onderzoek en advies op het gebied van verkeersveiligheid.
Strengere regels voor rijden onder invloed van verdovende middelen
Op 1 oktober zijn de regels rond het rijden onder invloed van verdovende middelen strenger geworden. Dit heeft ook een impact op werkgevers.
Wet rond binnenluchtkwaliteit in de voor het publiek toegankelijke besloten ruimten: Update
Nieuwe wetgeving rond binnenluchtkwaliteit in de voor het publiek toegankelijke besloten ruimten. In een K.B. worden de verplichtingen rond risicoanalyses en luchtkwaliteitsmeters nader omschreven (deze zullen echter vooralsnog enkel vrijwillig worden toegepast).
Versoepelde regels voor gemeenschappelijke interne diensten
De wetgeving omtrent het oprichten van een gemeenschappelijke interne dienst voor preventie en bescherming op het werk (IDPBW) door verschillende werkgevers werd in mei 2024 gewijzigd door een nieuw Koninklijk Besluit.
Bedoeling is om de oprichting van een dergelijke gemeenschappelijke IDPBW te vereenvoudigen. Nieuw is dat er een onderscheid wordt aangebracht tussen kleine en grote gemeenschappelijke interne diensten. Voornamelijk voor de kleine gemeenschappelijke interne diensten wordt de oprichting eenvoudiger.
Veiligheid op het werk: Het dragen van korte broeken bij warm weer
Met de zomerse hitte in volle gang, kan de verleiding om comfortabelere kleding te dragen op het werk, zoals korte broeken, toenemen. Echter, terwijl het dragen van korte broeken verlichting kan bieden tijdens warme dagen, zijn er belangrijke veiligheidsaspecten om in gedachten te houden, vooral op de werkplek.
Jobstudenten en veiligheidsrisico's
De schoolvakanties zijn traditioneel periodes waarin werkgevers een beroep doen op jobstudenten. Studenten kunnen echter niet op om het even welke werkpost worden ingezet. Bereid je als werkgever goed voor en zorg ervoor dat je alle veiligheidsmaatregelen in acht neemt.
Risicoanalyse voor beeldschermwerk, speciaal voor de KMO's
KMO’s zijn zelf verantwoordelijk voor het maken van een risicoanalyse voor beeldschermwerkers. Om onze klanten hierin te ondersteunen heeft Cohezio een online vragenlijst ontwikkeld (voor meer info, contacteer fos@cohezio.be). Daarmee kan de werkgever een analyse uitvoeren van de precieze risico’s op het vlak van beeldschermwerk.
Woon-werkverkeer met de e-step
Hoewel het aantal ongevallen op de werkvloer daalt, stijgt het aantal ongevallen op weg van en naar het werk jaar na jaar. Dat blijkt uit een analyse van meer dan 24.000 arbeidswegongevallen die de voorbije zeven jaar bij AG Insurance zijn ingediend. Wat opvalt, is dat het aantal ongevallen met e-steps op drie jaar tijd vervijfvoudigde. Hoog tijd om aan preventie te doen!
Brandblusapparaten: weet jij hoe je ze kunt gebruiken?
We zien overal brandblussers hangen, maar weet je ook hoe je ze kunt gebruiken? Hoe je een brandblusser gebruikt, staat meestal ook aangegeven op de brandblusser zelf. Neem eens rustig de tijd om de instructies door te lezen, uiteraard niet wanneer er brand is, maar op een alledaags moment. Dit zal je helpen om beter te kunnen blussen wanneer dit echt moet.
Hoe kan lawaai in klaslokalen worden verminderd?
De hoeveelheid geluid waaraan men wordt blootgesteld, is in dit soort werkomgeving vaak te klein om gehoorschade te kunnen veroorzaken. Het geluid kan echter ook andere gevolgen hebben: toename van stress, mentale vermoeidheid en stemproblemen bij de lesgevers, maar ook een verlaging van de concentratie, zowel bij de leerlingen als bij de lesgevers. Dat is uiteraard nefast voor de kwaliteit van het leerproces.
Aangepaste wetgeving rond werkkledij
Met een nieuw koninklijk besluit werd de bestaande regelgeving rond werkkledij aangepast. De definitie van werkkledij krijgt een kleine update. Daarnaast verduidelijkt het K.B. de voorwaarden waaronder werknemers, in ruil voor een premie, zelf kunnen instaan voor de aankoop en het onderhoud van hun werkkledij.