Terug 
22 oktober 2022
LED-verlichting: niet zonder risico
De LED-technologie kent vele toepassingen : je vindt het terug in verlichting thuis, op het werk, en in publieke ruimtes, maar ook in beeldschermen van tv’s, pc’s, tablets, smartphones, tot zelfs in bepaalde koplichten en projectoren. De technologie biedt voordelen, maar is ook niet helemaal zonder risico.
In vergelijking met andere types verlichting biedt LED-verlichting enkele voordelen :
- geen risico op explosies of glasbreuk.
- Men kan zich niet verbranden aan een LED-licht.
- Er worden geen ultraviolet of infrarood stralen uitgezonden. het materiaal is schokbestendig.
- mogelijkheid het licht af te stellen in verschillende gradaties en met tussenpozen.
Er zijn echter ook risico’s verbonden aan LED-verlichting :
- LED-verlichting bevat blauw licht. Dit kan bij hoge lichtsterkte schadelijk zijn voor het netvlies
- LED-verlichting houdt een hoger risico op verblinding en flikkering in
Blauw licht
LED-verlichting maakt gebruik van blauw licht. Het Franse wetenschappelijk instituut ANSES vond een verband tussen frequente blootstelling aan blauw licht en netvliesschade. Dit is wel vooral het geval bij een zeer hoge lichtsterkte : bij het gebruik van LED met lagere lichtsterkte, zoals het geval is bij achtergrondverlichting of op computer- tablet- of smartphoneschermen zijn de effecten gering.
Niettemin wijst een studie van Inserm uit dat het netvlies van ratten die langdurig werden blootgesteld aan blauw licht van een lage lichtsterkte er óók enige beschadiging optreedt. Terwijl dat niet zo was bij andere soorten kunstlicht van dezelfde sterkte !
Personen met bepaalde oogafwijkingen zouden gevoeliger kunnen zijn voor blauw licht : dit geldt voor personen lijdend onder aphakia, pseudophakia, leeftijdsgebonden maculadegeneratie. Ook personen die fotosensibiliserende middelen consumeren (bepaalde medicatie, cosmetica) zouden kunnen gevoeliger zijn. Verdere studie moet hier echter nog uitsluitsel over geven.
Om de ooggerelateerde veiligheid van lampen na te gaan, doet men een beroep op de norm NBN 62741 “Fotobiologische veiligheid van lampen en lampsystemen”. Deze norm definieert vier risicogroepen met betrekking tot de blootstelling van het oog aan licht.
Risicogroepen
GR0
GR1
GR2
GR3
Risicogroep 0
Risicogroep 1 (laag)
Risicogroep 2 (matig)
Risicogroep 3 (hoog)
Geen risico
Max. blootstelling 3 uur
Max. blootstelling 100 seconden
Max. blootstelling 0.25 seconden
Bij verlichting van risicogroep 2 en 3 kunnen de ogen schade oplopen, voornamelijk bij rechtstreekse blootstelling, wanneer men de maximale blootstellingstijd overschrijdt. Bij verlichting van risicogroep 3 moet men eerder denken aan de verlichting bij spektakelshows e.d.
Bij algemene verlichtingssystemen die onder risicogroep 0 en 1 vallen, wordt er geacht geen risico te zijn voor de ogen : er is geen rechtstreekse blootstelling gezien de armaturen uitgerust zijn met diffusers of dwarslamellen.
Bij lampen en verlichtingsarmaturen die een matig of groot risico inhouden moet dit aangegeven worden via de CE-markering.
Verblinding en flikkering
ANSES wijst ook op het risico op verblinding en flikkering die het werkcomfort kunnen verslechteren en gemakkelijker tot ongevallen kan leiden. Dit risico ligt bij LED-verlichting een stuk hoger, in vergelijking met andere types verlichting, omdat de lichtsterkte in vergelijking met andere gangbare types verlichting sterker is.
Enkele adviezen
- Kies voor LED-verlichting van categorie GR0 en GR1, deze is niet of slechts beperkt schadelijk voor het netvlies.
- Vermijd rechtstreekse blootstelling : kies voor filterende schermen.
- Beeldscherminstellingen : zet het beeldscherm niet al te helder en op minstens 35 cm van je ogen verwijderd (tablet) of 50 cm (vaste pc).
- Bij rechtstreekse blootstelling : draag oogbescherming (filterende bril).
- Mogelijke bronnen van verblinding of flikkering : beperk deze tot plaatsen die gewoonlijk niet vaak in het zicht komen.
- Werk je ’s avonds nog op een beeldscherm laat dan ook andere lichten aan.
- Geen gebruik van schermen in de laatste twee uur voor je gaat slapen.
Referenties
- “Effets sanitaires des systèmes d’éclairage utilisant des diodes électroluminescentes” ANSES 2010
- “Lampes à LED et risque rétinien” INRS 2017
- “Blauw licht van ledlampen schadelijk voor netvlies” Preventactua 2018-18
- “Risico’s van ledverlichting voor de ogen” Preventactua 2018-18
- “Light-induced retinal damage using different light sources, protocols and rat strains reveals LED phototoxicity” Neuroscience N° 339, pp 296-307
Strengere regels voor rijden onder invloed van verdovende middelen
Op 1 oktober zijn de regels rond het rijden onder invloed van verdovende middelen strenger geworden. Dit heeft ook een impact op werkgevers.
Pink is the new blue: doe op 20 januari 2025 ook mee met Pink Monday
Pink Ribbon strijdt al jaar en dag tegen borstkanker. Op 20 januari 2025 doen we dat in het bijzonder door aandacht te vragen voor het onderwerp op de werkvloer. De derde maandag van het jaar staat algemeen gekend als ‘Blue Monday’, de meest deprimerende dag van het jaar. Pink Ribbon en Cohezio doen daar niet aan mee en dopen 20 januari 2025 om tot Pink Monday! Een dag waarop we borstkanker bespreekbaar willen maken op de werkvloer.
Volg onze adviezen voor een rustig en feestelijk eindejaar
December, de favoriete periode van velen. De winter is aangebroken en we vieren een week lang Kerstmis en nieuwjaar in het gezelschap van familie en vrienden.
REEKS: Hoe langdurig ziekteverzuim inperken? - Deel III
Cohezio als trouwe partner om de werknemer en werkgever bij te staan tijdens de arbeidsongeschiktheid. Re-integratie bij de eigen werkgever. Wat zijn de voordelen voor de werknemer en de werkgever?
Diabetes en je werk: advies voor een goede balans
Diabetes mellitus, een chronische ziekte die wereldwijd miljoenen mensen treft, heeft niet alleen invloed op het persoonlijke leven van werknemers, maar ook op hun werkprestaties en welzijn. In België is het belangrijk dat zowel werkgevers als werknemers samenwerken om een gezonde en ondersteunende werkomgeving te creëren. Welke impact heeft diabetes op de werkvloer en met welke tips kan je zelf aan de slag?
Boost je gezondheid met deze 10 voedingstips
Gezonde voeding is essentieel voor jouw welzijn. Daarom is het belangrijk om gezonde eetgewoonten te integreren in je dagelijkse routine. We hebben 10 tips voor je verzameld, jouw sleutel tot meer energie en welzijn.
REEKS: Hoe langdurig ziekteverzuim inperken? - Deel II
Cohezio als trouwe partner om de werknemer en werkgever bij te staan tijdens de arbeidsongeschiktheid: welk onderzoek kan worden aangevraagd bij de arbeidsarts?
(Pre)-diabetisch? Bespreek het met je arbeidsarts
Diabetes is in opmars. In de afgelopen decennia is het aantal diabetespatiënten meer dan verdubbeld. Op dit moment lijdt meer dan 12 % van de Belgische volwassenen (waarvan 1 op 3 het niet weet) eraan. Er zijn dus heel wat actieve Belgen met diabetes. Het is belangrijk dat de arbeidsarts hiervan op de hoogte is zodat hij gepaste aanbevelingen kan doen.
Hoe langdurig ziekteverzuim inperken?
In België zijn er bijna een half miljoen mensen die al meer dan een jaar arbeidsongeschikt zijn, wat een echt probleem is voor de volksgezondheid en een serieuze uitdaging voor bedrijven. En dit cijfer blijft stijgen. Cohezio maakte een reeks van 5 artikels om je te helpen dit sociale fenomeen te begrijpen en manieren voor te stellen om het te bestrijden. Ons eerste artikel is gewijd aan de factoren die een succesvolle re-integratie kunnen bevorderen, of net belemmeren.
Wet rond binnenluchtkwaliteit in de voor het publiek toegankelijke besloten ruimten: Update
Nieuwe wetgeving rond binnenluchtkwaliteit in de voor het publiek toegankelijke besloten ruimten. In een K.B. worden de verplichtingen rond risicoanalyses en luchtkwaliteitsmeters nader omschreven (deze zullen echter vooralsnog enkel vrijwillig worden toegepast).