22 oktober 2016
Intensief werken aan een beeldscherm kan uw gezondheid beïnvloeden : vermoeide ogen, stress, spierpijn… Aan de hand van de volgende twaalf stappen kunt u uw werkpost optimaal aanpassen.
Een groot deel van onze professionele taken gebeuren met een computer. Voor velen is het dagdagelijks gebruik van een computer een vanzelfsprekendheid. Deze informatisering is echter niet zonder risico voor de gezondheid. Enerzijds zorgt de statische houding tijdens beeldschermwerk voor een gebrek aan beweging van de onderste ledematen en dus voor een verminderde aanwending van het cardiovasculair systeem. Anderzijds zorgen de ronde positie van de rug en het kijken naar een computerscherm of documenten mogelijk voor pijn in de rug, nek of schouders. Daarnaast voeren bepaalde gewrichten, de pols en de vingers bijvoorbeeld, duizenden repetitieve bewegingen uit op een dag. Ook visuele vermoeidheid, hoofdpijn en algemene vermoeidheid zijn vaak voorkomende klachten.
Het is dus zeer belangrijk om uw werkpost zo goed mogelijk in te richten om de mogelijke negatieve gevolgen te vermijden of te verminderen. Aan de hand van de volgende twaalf stappen, ingedeeld per categorie, kunt u uw werkpost optimaal aanpassen.
1. Ga na of uw bureau in hoogte regelbaar is. De instelling van de hoogte van uw stoel is afhankelijk van de verstelmogelijkheid van het tafelblad.
2. Indien uw werkblad niet in hoogte regelbaar is, stel dan de hoogte van het zitvlak van uw stoel zo in dat uw ellebogen zich ter hoogte van het werkblad bevinden. Indien uw voeten niet plat op de grond kunnen rusten, heeft u een voetensteun nodig. Is uw werkblad wél regelbaarbaar in hoogte, stel dan de hoogte van het zitvlak van uw stoel in zodat uw bovenbenen horizontaal zijn en uw voeten plat op de grond rusten. Stel daarna uw bureau in op ellebooghoogte.
3. Pas de hoogte van de rugleuning aan zodat de onderrug gesteund wordt door het meest bolle deel van de leuning. Neem zo diep mogelijk op de stoel plaats, om volledig de steun van de rugleuning te verkrijgen.
4. Behoud een ruimte van ongeveer 4 vingers tussen de voorkant van de stoelzitting en de achterkant van de knieën, terwijl uw rug zich tegen de rugleuning bevindt. De hendel van de diepte-instelling zorgt ervoor dat het zitvlak van de stoel naar voor of naar achter kan geschoven worden. Zo kan de zitdiepte aangepast worden aan de lengte van de bovenbenen.
5. Ga na of de rugleuning dynamisch kan ingesteld worden. De weerstand van de veer van de rugleuning moet toelaten makkelijk van positie te veranderen, afhankelijk van de uitgevoerde taak: een verticale positie om te typen of te schrijven en wat achterovergeleund om te overleggen of te telefoneren. Om te testen of de weerstand goed ingesteld is kan u de volgende test uitvoeren : kantel het hoofd naar achter of naar voor. De bedoeling is dat de rugleuning de beweging moet volgen zonder dat u hiervoor extra kracht moet gebruiken. Het blokkeren van het terugveersysteem wordt niet aangeraden, tenzij de kwaliteit van het systeem niet voldoet.
6. Plaats de armsteunen op tafelbladhoogte. De breedte tussen beide armsteunen moet overeenkomen met uw schouderbreedte. De diepte van de armsteunen mag u niet verhinderen dicht aan te schuiven aan uw bureau. Daarom zijn ze bij voorkeur verstelbaar en kort genoeg.
7. Plaats het scherm recht voor u om een draaiing van de nek te voorkomen. Zorg ervoor dat het zich op een comfortabele leesafstand bevindt, zodat u zonder moeite kan lezen, ook wanneer u achterover leunt in uw stoel. Gebruik de zoom-functie indien nodig. De hoogte van het scherm moet zo ingesteld worden dat de bovenste rand zich op ooghoogte bevindt. Indien u een multifocale bril draagt om naar het beeldscherm te kijken, zet het scherm dan wat lager. Zo voorkomt u dat u de nek naar achter moet buigen.
8. Plaats het scherm loodrecht op de vensters om reflectie en verblinding, oorzaken van vermoeide ogen, te voorkomen. Indien er zonwering is, gebruik ze bij te grote lichtinval, dat verbetert uw comfort aanzienlijk. De muur voor u moet zich op 2 à 3 meter afstand bevinden, zo kunt u de oogspieren af en toe laten rusten door in de verte te kijken. Individuele verlichting, bij voorkeur met dimmer, kan nuttig zijn op voorwaarde dat ook hierdoor geen reflectie of verblinding ontstaat.
9. Plaats muis en toetsenbord dicht bij elkaar en op 10-15 centimeter van de tafelrand om de voorarmen af en toe te kunnen laten steunen. Klap de pootjes van het toetsenbord in zodat het zo plat mogelijk is.
10. Plaats de telefoon waar hij makkelijk te bereiken is en bij voorkeur aan de kant van uw niet-dominante hand, op een afstand die te overbruggen is zonder vooroverbuigen. Houd het hoofd recht tijdens het bellen en geef bij frequent gebruik de voorkeur aan een headset.
11. Plaats de papieren documenten recht voor u, tussen het toetsenbord en het scherm. Zo voorkomt u dat u de nek moet draaien of buigen voor het lezen. Eventueel kan een documentenhouder hier van pas komen. Om het nut hiervan na te gaan kan u tijdelijk gebruik maken van een dikke ringmap met onderaan een stukje karton of lat vastgeplakt om afglijden van de documenten te voorkomen. Indien deze zelfgemaakte documentehouder nuttig blijkt, kan de aanschaf van een in hoogte aanpasbare documentenhouder overwogen worden.
12. Ga na of uw bureau voldoende opgeruimd is om het materiaal en documenten gemakkelijk te kunnen plaatsen en of uw bureau makkelijk te bereiken is zonder hinder en valrisico.
Wissel verschillende taken af en houd regelmatig een pauze. Geef de voorkeur aan korte pauzes van 2 tot 3 minuten. Ga rechtop staan en beweeg: haal iets om te drinken, maak kopieën, stel een vraag aan een collega, neem de trap in plaats van de lift, doe fysieke ontspanningsoefeningen, enz.
Jean-Philippe DEMARET, preventieadviseur-ergonoom en licentiaat kinesitherapie en lichamelijke opvoeding